Tegels op maat maken, doe je met een tegelsnijder of een tegelzaag. Zowel het snijden, als het zagen, kun je met de hand of machinaal doen. Voor een enkele tegel op maat maken of een randje rond een afvoer afwerken, kun je volstaan met het gebruik van een handsnijder of –zaagje. Wanneer je echter een hele wand of ruimte wilt betegelen, kun je niet zonder een goede tegelzaagmachine.

Hoe werkt een tegelsnijder

• Handmatige tegelsnijder. Een handtegelsnijder is geschikt om keramische tegels, glas en composieten mee te snijden. Voor natuursteen is dit doe-het-zelf-gereedschap niet geschikt. Je kunt er echter heel prima gewone huis-tuin-en-keukentegels mee snijden. Tegels snijden met een handtegelsnijder is heel eenvoudig. Je legt de tegel op het werkblad van de tegelsnijder en brengt het snijwieltje op de plaats waar je de snede wilt hebben. Door de hefboom naar beneden te halen en met het snijwieltje een kerf in het glazuur van de tegel te trekken, maak je een breuklijn. Vlak achter het snijwieltje zit een breekvoetje. Zodra je de hefboom omhoog hebt gedaan, kun je met behulp van het breekvoetje de tegel doorbreken. Bij handmatige tegelsnijders is deze breuk helaas niet altijd splinterloos. Bij een mindere kwaliteit tegel, kun je het tevens hebben dat deze niet altijd op de snijlijn breekt.
• Tegelsnijmachine. Een tegelsnijmachine snijdt tegels, met behulp van een diamanten doorslijpschijf. Dit kan zowel nat als droog. Afhankelijk van het vermogen van de machine, maak je er moeiteloos alle soorten wand- en vloertegels mee op maat. Met een tegelsnijmachine kun je in het verstek snijden en extra lange tegels zonder problemen in een keer feilloos doorsnijden. Met de meer professionele tegelsnijmachines kun je zelfs tot op de graad nauwkeurig, tegels op maat maken.

Hoe werkt een tegelzaag

• Handzaag voor tegels en steen. Tegelzaagjes voor handmatig zagen, zijn losse zaagjes die je in een beugelzaag klemt. Het zaagblad zelf is rond, in plaats van plat met tandjes, zoals andere zaagbladen en bezet met diamantgranulaat. Je kunt met deze zaagbladen ook steen en keramiek zagen. Een tegelhandzaagje komt met name goed van pas, wanneer je een rond stukje uit een tegel wilt zagen.
• Tegelzaagmachine. Met een tegelzaagmachine, zaag je probleemloos door keramische tegels en natuursteen. Technisch gezien, is een tegelzaagmachine hetzelfde als een steenzaag. Het enige onderscheid is dat tegelzaagmachines over een ander soort zaagtafel beschikken, dan steenzagen. Met een tegelzaagmachine kun je meerdere tegels tegelijk op maat maken. In tegenstelling tot de handzaag voor tegels, kun je met een tegelzaagmachine alleen rechte lijnen zagen. Voor het machinaal tegels op maat maken, heb je de keuze uit lucht- en watergekoelde machines. De watergekoelde tegelzaag is veruit het meest favoriet, omdat het waterbad waar de zaag doorheen gaat, een groot gedeelte van het zaagstof opneemt.
• Tegel decoupeerzaag. Net zoals er verschillende decoupeerzaagjes zijn voor hout en metaal, is er ook een zaagje, waar je tegels mee op maat kunt maken. Het verschil met een gewoon zaagje is dat een tegelzaagje bekleed is, met een hardmetaal en in plaats van zaagtandjes, zaagkorrels heeft. Je kunt tegelzaagjes voor de decoupeerzaag in diverse korrelgroottes krijgen. De meest gebruikte voor een gewone badkamer- of keukentegel is een tegeldecoupeerzaagje met korrel 30. Met een beetje beleid, kun je met een decoupeerzaagje glooiend ronde vormen uitzagen. Helemaal plintervrij zal dit niet zijn, maar het gaat wel.

Boren in tegels

Boren in tegels is eveneens een klus die een andere aanpak vraagt dan, boren in hout of metaal. Door het geglazuurde oppervlak van tegels, kan een boortje geen grip vinden en met een hamer en centerpons even een putje in de tegel slaan is ook niet aan te raden. Voor het boren in tegels gebruik je het best een boorhamer.

Om in een tegel te boren, plak je het best een kruisje van twee stukjes schilderstape, daar waar je het gaatje wilt hebben. Hiermee zorg je ervoor dat je steenboortje de grip kan vinden die het nodig heeft om zich in het materiaal te bijten. Na het boren verwijder je eenvoudig de tape en je hebt een mooi gaatje om een pluggetje in te slaan.

Speciaal voor het boren en op maat maken van tegels zijn er zogenaamde tegelboren in de handel. Deze variëren van een gewoon boortje van enkele millimeters, tot grotegatenboren, waarmee je een keer een gat dat groot genoeg is, voor een leiding kunt maken. Deze boren hebben een ander structuur dan de gewone steenboor. Ze zijn van hardmetaal en bezet met een diamantgranulaat. Je kunt hiermee zowel droog, als watergekoeld, in alle soorten tegels, steen en graniet boren.